Geboren tussen eind jaren ‘90 en 2015, ook wel vaak generatie Z of Digital Natives genoemd. De huidige afstudeerders en starters op de arbeidsmarkt vallen ook onder deze generatie, die authenticiteit en duurzaamheid als belangrijkste basis in het leven zien. Maar ook sinds een jaar vaak genoemd als onderdeel van de Coronageneratie: jongeren die door corona allerlei problemen ondervinden. Is deze generatie nu al een verloren generatie? Of kunnen we het tij nog keren?
Een oproep aan hr-professionals en werkgevers, overheid en onderwijs om de krachten te bundelen!
Tekort aan stageplaatsen
Een van de grootste problemen voor studenten op dit moment is het nijpende tekort aan stageplaatsen: zo’n twintigduizend. Vacatures, zowel voor startersposities als voor stageplekken, zijn begin dit jaar on hold gezet en nog niet vrijgegeven. Studenten lopen hierdoor grote vertraging op bij het afstuderen, wat weer gevolgen heeft voor de hoogte van hun studieschuld. Om over de emotionele gevolgen van ‘in de wachtkamer’ zitten maar te zwijgen.
Langdurig werkloos na afstuderen
En als ze dan afgestudeerd zijn, is het vinden van een baan op dit moment een stuk moeilijker. Het aantal vacatures voor starters is sinds het begin van de eerste lockdown drastisch gedaald. Lukt het toch om een baan te vinden, dan krijgen deze starters doorgaans een tijdelijk contract dat vaak niet verlengd wordt. Of ze staan bij de eerste reorganisatie weer op straat.
Onzekerheid verlamt
En wie het geluk heeft wel een vaste baan te vinden, haalt het niet in zijn hoofd om een stap te maken. Want een vast contract verruilen voor een flexcontract? Nu even niet. Dit zorgt ervoor dat jongeren genoegen nemen met wat ze hebben, ook al past dat misschien helemaal niet of leren ze vrijwel niks (meer). Angst en onzekerheid werken verlammend.
Valse start met langdurige gevolgen
Wie aan het begin van zijn loopbaan problemen heeft met het vinden van werk, heeft daar jaren later - als dertiger of veertiger - nog altijd last van. In de eerste plaats natuurlijk financieel: geen huis kunnen kopen, geen spaargeld kunnen opbouwen. En dan de gevolgen voor de persoonlijke ontwikkeling: die eerste ervaringen op de werkvloer zijn van grote waarde voor je ‘professional skillset’: werken in een team, omgaan met een manager, vergaderen, feedback geven en ontvangen. Vaardigheden die van belang zijn voor het kunnen zetten van vervolgstappen in je carrière. Bovendien zien we vaak dat, als na een crisis de economie weer aantrekt, werkgevers weer liever kiezen voor de jonge werknemers. Zoals net afgestudeerden, want die zijn goedkoper en ‘verser’. Zo ontstaat een generatie die overal precies tussenin valt en de achterstand op de arbeidsmarkt eigenlijk niet meer inloopt.
Zijn de huidige young professionals bij voorbaat al kansloos, of kunnen we het tij nog keren? Drie manieren om een verloren generatie te voorkomen:
1 Creëer ontwikkelplekken
Als bedrijf of organisatie in Nederland ben je in de uitgelezen positie om te voorkomen dat de jongeren van nu een ‘verloren generatie’ worden, en over 10 jaar nog steeds de gevolgen daarvan ondervinden. Investeer in deze young professionals door actief stageplekken te creëren, of opdrachten uit te zetten waarin jongeren zich kunnen ontwikkelen. Denk ook bijvoorbeeld aan traineeships.
Voor hr-gerelateerde opdrachten kun je bij ons als Flinter terecht: wij hebben een netwerk van hr-professionals waarin óók stagiairs, trainees en junior professionals zitten.
2 Loonkostenvoordeel voor werkgevers
De overheid heeft een budget van 350 miljoen euro voor de aanpak van jeugdwerkloosheid. Tot nu toe richt deze aanpak zich vooral op de pre-coronaproblematiek waaronder schoolverlaters, niet op het helpen van de huidige afstudeerders en starters. Een loonkostenvoordeel voor werkgevers wanneer zij young professionals aannemen, zou een deel van dit probleem kunnen oplossen.
3 Coronacompensatieprogramma gericht op ontwikkeling
Een mooi idee om deze generatie juist die skills mee te geven die ze vanwege het gebrek aan stage- en werkervaring niet of nauwelijks kunnen ontwikkelen, is een zogenaamd coronacompensatieprogramma van bijvoorbeeld een half jaar. Een programma waarbij studenten in multidisciplinaire groepen samenwerken. Met als maatschappelijke en persoonlijke thema’s: succes en falen, gezondheid en geluk, diversiteit en duurzaamheid, waarin de studenten ondernemersvaardigheden ontwikkelen. Een oproep aan het onderwijs om projecten die massaal op de plank blijven liggen bij bedrijven op te gaan halen en de studenten hiermee aan de slag te laten gaan.
Voorkom een skillfreeze, blijf jezelf ontwikkelen!
Tot slot een uitnodiging aan jou, afstudeerder of young professional: blijf jezelf ontwikkelen. Dat hoeft niet per se in de schoolbanken, op een stageplek of in een vaste baan te zijn.
Een mooi voorbeeld van hoe je dit kan doen, geeft Laura Harbers, studente aan de pabo. Op het moment dat de tweede lockdown zijn intrede deed, nam zij het heft in eigen handen. ‘Stilzitten is niets voor mij.’ Bovendien voelde ze aan dat de nood hoog was; zowel bij haar om zich te blijven ontwikkelen, als bij de kinderen en hun ouders. Zij plaatste nietsvermoedend op LinkedIn een berichtje, dat zij graag bij de ouders thuis les wilde komen geven. En… binnen een week werd zij de landelijke initiatiefnemer van Hulp in Thuisonderwijs.
‘Het helpen van de kinderen is fantastisch. Het geeft een enorm goed gevoel om iets aan hun ontwikkeling te kunnen bijdragen. Bovendien leer ik mezelf verder ontwikkelen als leerkracht (persoonlijke doel), zorg ik er voor dat de kinderen geen (grote) achterstand krijgen op het reguliere niveau (onderwijs doel) én ontlast ik de ouders zodat ze door kunnen werken (gezinsdoel).’ Laura kan zelf 2 gezinnen helpen, terwijl de vraag nog steeds toeneemt. Daarom heeft zij een platform in het leven geroepen en op de Facebook-pagina Thuisonderwijs doen we samen vinden nu dagelijks zo’n 2500 ouders en pabo-studenten in heel het land elkaar. En dit aantal blijft groeien.
Dus verloren generatie? Niet als het aan Laura ligt!
‘Sta op en doe iets voor je eigen ontwikkeling waar je blij van wordt! Mijn generatie wordt best wel herkend als een ‘luie’ generatie, die tussen wal en schip valt. Ook zonder de coronacrisis. Daar kunnen we alleen zelf verandering in brengen, dus doe dat dan ook!
Daarnaast vind ik het belangrijk dat je bij jezelf blijft. Doe iets omdat jij vindt dat het goed is en bij je past en niet omdat je dan beter lijkt, daar stoot je jezelf later mee in het harnas.’
Pak jij ook graag het heft in eigen handen? Kom in actie en neem contact met ons op! Wij werken bij Flinter met een netwerk van hr-professionals. Daar kunnen wij altijd enthousiaste en ondernemende aanpakkers bij gebruiken. Wil je je aansluiten bij ons? Of een keer gecoacht worden om je volgende stap te gaan zetten?